UCHWAŁA NR XVII/106/2008

Rady Gminy w Kołaczkowie

z dnia 11 lipca 2008 roku

w sprawie: zatwierdzenia Planu Odnowy Miejscowości Borzykowo

Na podstawie art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 roku, Nr 142, poz. 1591, z 2002 r., Nr 23, poz. 220, Nr 62, poz. 558, Nr 113, poz. 984, Nr 214, poz. 1806; z 2005 r. Dz. U. Nr 172, poz. 1441; z 2006 r. Dz. U. Nr 17, poz. 128, Nr 181, poz. 1337, z 2007 r. Nr 48, poz. 327, Nr 138, poz. 974, Nr 173, poz. 1218) Rada Gminy w Kołaczkowie uchwala, co następuje:

§ 1.

Przyjmuje się dokument „Plan odnowy miejscowości Borzykowo" stanowiący załącznik
nr 1 do niniejszej uchwały.

§ 2.

Wykonanie uchwały powierza się Wójtowi Gminy Kołaczkowo.

§ 3.

Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.

Załącznik nr 1

Do Uchwały nr XVII/106/2008

Rady Gminy w Kołaczkowie

Z dnia 11 lipca 2008 r.

Plan Odnowy Miejscowości

Borzykowo

Spis treści

Wstęp 3

1. Charakterystyka Gminy Kołaczkowo 4

Charakterystyka miejscowości Borzykowo 9

Zasoby miejscowości Borzykowo 10

2. Analiza SWOT 12

3. Planowane działania na rzecz odnowy miejscowości
   w latach 2008 - 2018 14

Wstęp

Rozwój i odnowa obszarów wiejskich to jedno z najważniejszych wyzwań jakie stoi przed Polską w dobie wzmożonego procesu integracji narodów Europy. Zasadniczym celem jest zniwelowanie istniejących dysproporcji w poziomie rozwoju obszarów wiejskich
w stosunku do terenów zurbanizowanych lub objętych planem urbanizacji.

Dla prowadzenia działań zmierzających do poprawy przez Jednostki Samorządów Terytorialnych obecnej sytuacji na wsi niezbędny jest Plan Odnowy Miejscowości.

U źródeł koncepcji rozwoju i odnowy wsi oraz terenów wiejskich doszukać
się możemy potrzeby zróżnicowania działalności gospodarczej wśród mieszkańców wsi oraz kształtowanie jej w sposób zapewniający zachowanie walorów środowiskowych
i kulturowych, poprawy warunków życia poprzez rozwój infrastruktury oraz zapewnienia mieszkańcom i przedsiębiorcom dostępu do jak najszerszego wachlarza usług, a także rozwoju funkcji kulturowych i społecznych wsi.

Odnowa wsi, w przypadku sołectwa Borzykowo będzie polegać w szczególności na realizacji następujących działań:

• Budowa ulic: Rzemieślnicza, Spokojna, Kościelna, Leśna i Żywiecka

• Modernizacja oświetlenia ulicznego

• Zagospodarowanie terenu przed świetlicą wiejską w celu zwiększenia powierzchni parkingowej

• Renowacja nawierzchni płyty boiska sportowego wraz z budową trybuny i parkingu oraz szatni

• Modernizacja budynku, w którym znajdują się: biblioteka publiczna, świetlica wiejska oraz remiza OSP

• Budowa ulicy Stolarskiej

• Modernizacja budynku szkoły oraz zagospodarowanie terenu przylegającego
  do szkoły

• Budowa placu zabaw

Gmina Kołaczkowo stara się o dofinansowanie tych działań w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich.

Plan Odnowy Miejscowości Borzykowo będzie załącznikiem do wniosku o wsparcie finansowe.

1

Charakterystyka Gminy Kołaczkowo

Gmina Kołaczkowo położona jest w centralnej części woj. wielkopolskiego, po prawej stronie Warty, w pow. wrzesińskim.

Od północy graniczy z gminą Września i Strzałkowo, od wschodu z gminą Lądek
i gminą Pyzdry, od południowego-wschodu i od południa z gminą Żerków oraz od zachodu
z gminą Miłosław.

Źródło: Dane Urzędu Gminy

Gmina usytuowana jest w środkowym biegu rzeki Warty na Pojezierzu Wielkopolskim, w obszarze Równiny Wrzesińskiej oraz Pradoliny Warszawsko-Berlińskiej. Fragment Pradoliny Warszawsko-Berlińskiej w obrębie Gminy stanowi korytarz ekologiczny Śremski Warty o znaczeniu krajowym nr 27.

Najwyżej położony punkt stanowi Oz Krzywogórski (107.72 m n.p.m.), natomiast najniżej leżący znajduje się w pradolinie Warszawsko-Berlińskiej nad Wartą (69,0 m n.p.m.). Obszar Gminy urozmaicają doliny cieków i rowów.

Pod względem rzeźby terenu obszar Gminy jest mało urozmaicony. Przeważający obszar Gminy stanowi wysoczyzna morenowa płaska, łagodnie opadająca ku południowi,
w kierunku rz. Warty i jej doliny. Wyraźne formy morfologiczne stanowią:

• dolina rzeki Wrześnicy ze zboczami o spadkach >10% we wschodniej części Gminy

• pradolina Warty z krawędziami wysokości 10-12 m

• ciąg pagórków ozowych w północnej części gminy, zwany „krzywogórskim".

Gminę Kołaczkowo cechuje deficyt wód powierzchniowych, co objawia się niską zdolnością retencyjną obszaru oraz niską zasobnością obszaru zlewni. Wody powierzchniowe zajmują zaledwie 115 ha powierzchni, co stanowi 1% powierzchni Gminy.

Gmina leży w środkowym biegu rzeki Warty. Zlewnie cząstkowe tej rzeki - górny odcinek Miłosławki oraz dolny odcinek Wrześnicy - tworzą układ hydrograficzny obszaru. Warta stanowi regulator stosunków wodnych południowej części Gminy, przy jednoczesnym oddziaływaniu czynników meteorologicznych. Wpływ rzeki uwidacznia się najbardziej
w jej bezpośrednim sąsiedztwie, na terasie zalewowej. Terasa charakteryzuje
się występowaniem starorzeczy wypełnionych wodą - „oczek wodnych". Starorzecza, zagłębienia erozyjne, pełnią funkcję lokalnych zbiorników retencyjnych. W środkowym biegu rzeki Warty najniższe stany wód mają miejsce we wrześniu, podczas gdy wezbrania występują w marcu.

Rzeki Wrześnica i Miłosławka należą do rzek o śnieżno-deszczowym reżimie zasilania,
z jednym maksimum (w okresie marca-kwietnia) oraz jednym minimum ( w sierpniu-wrześniu) w ciągu roku. Wezbrania roztopowe występują najczęściej w miesiącach lutym
i marcu. Latem mogą występować wezbrania wywołane wysokimi opadami atmosferycznymi. Stany niżówkowe w ciekach pojawiają się już w czerwcu.

W przebiegu stanów i przepływów rzek dominują stany niskie przy niedużym udziale stanów średnich i wysokich. Niska zdolność retencyjna obszaru wynika z budowy utworów przypowierzchniowych (przewaga glin zwałowych) oraz uwarunkowań klimatycznych związanych z niskimi wartościami opadów oraz wysokim parowaniem.

Bilans wodny poprawiają zbiorniki małej retencji wodnej, z których największy „Borkowo" znajduje się na prawym dopływie rzeki Wrześnicy - Kanale Kołaczkowskim. W zbiorniku tym o powierzchni 14,9 ha magazynowanych jest 240 tys. m³ wody, wykorzystywanej na potrzeby rolnictwa. Małe zbiorniki wiejskie o przeznaczeniu przeciwpożarowym znajdują się w Kołaczkowie (2 zbiorniki o pow. 245 m²), Gałęzewicach (100 m²), Gorazdowie (60 m²). Ponadto na terenie Gminy znajduje się kilka mniejszych stawów rybnych: w Bieganowie, Krzywej Górze, Grabowie Królewskim, Spławiu, Wszemborzu, Budziłowie, Borzykowie i Sokolnikach.

Gmina Kołaczkowo charakteryzuje się występowaniem średnio urodzajnych gleb,
ze wskaźnikiem waloryzacji rolniczej przestrzeni produkcyjnej (66,3 pkt), przekraczającym nieznacznie średnią krajową (65,3 pkt).

Szata roślinna Gminy jest skromna. Lasy mieszane i liściaste zajmują zaledwie
7% powierzchni Gminy, przy średniej lesistości kraju 29,2% Zasoby leśne skoncentrowane
są w okolicach Gorazdowa - Sokolnik. Mniejsze kompleksy leśne znajdują się w rejonie Krzywej Góry oraz w Pradolinie Warciańsko - Obrzańskiej. Dominującym typem lasu jest bór mieszany z świeży z monokulturami sosnowymi. W mniejszym stopniu występuje
las mieszany, w którym przeważa dąb z domieszką brzozy oraz sosny. Obszary wilgotne zajmuje typ siedliskowy boru mieszanego wilgotnego. Dolina środkowej Warty z obszarem pradoliny znajduje się w strefie krajobrazu łęgów wierzbowo-topolowych.

Elementem zasługującym na uwagę są bogate zadrzewienia śródpolne. Większość
z nich porasta tereny nieatrakcyjne rolniczo, w bezpośrednim otoczeniu wyrobisk, oczek wodnych, wyniesień terenu.

Szatę roślinną wzbogacają parki dworskie i zieleń cmentarzy. Parki charakteryzują
się dużymi walorami estetyczno-krajobrazowymi, 8 z nich posiada dokumentację ewidencyjną, 6 wpis do rejestru zabytków i objętych jest ochroną Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. W parku w Kołaczkowie znaleźć można 2 pojedyncze okazy tulipanowców amerykańskich wpisanych do rejestru Wojewódzkiego Konserwatora Przyrody.

. Wykaz parków Gminy Kołaczkowo

Źródło: Dane Urzędu Gminy

Gmina posiada dwa udokumentowane złoża kruszywa naturalnego - Spławie i Spławie II oraz jedno surowców ilastych Grabowo-Kołaczkowo, jak również rozpoznane wstępnie złoża torfu o zasobach szacunkowych. Zasoby złóż kruszywa są obecnie eksploatowane, złoża surowców ilastych mogą służyć do produkcji lekkich kruszyw ceramicznych.

Tereny, posiadające walory przyrodniczo-rekreacyjne, znajdują się w otoczeniu zbiornika Borkowo, który uprzednio winien zostać przystosowany do pełnienia funkcji rekreacyjnej. Możliwa jest na tym obszarze zabudowa letniskowa.

Możliwe jest również rozwijanie agroturystyki na terenach wsi Krzywa Góra
i Spławie, posiadających predyspozycje do pełnienia funkcji rekreacyjnej.

W sumie na terenie Gminy znajduje się 695 indywidualnych gospodarstw rolnych, które gospodarują na areale 8.972 ha, czyli na ponad 90% wszystkich użytków rolnych w Gminie. W strukturze gospodarstw rolnych zwraca uwagę wysoki udział gospodarstw o powierzchni powyżej 15 ha. Na ogólną liczbę 695 gospodarstw aż 216 ma powierzchnię przekraczającą
15 ha, obejmując blisko 70% powierzchni użytków rolnych. Gospodarstw o areale
10-15 ha jest 116 i obejmują one ponad 16% powierzchni użytków rolnych Gminy. Gospodarstw małych, o areale 1-2 ha jest 149 (21,4% ogółu), ale gospodarzą zaledwie na 130 ha, stanowiących 1,4% uprawianych użytków rolnych. Należy przypuszczać, że praca
w rolnictwie nie jest głównym źródłem utrzymania dla właścicieli tych gospodarstw.

Grunty orne zajmują zdecydowaną większość (ponad 93% powierzchni) terenów wykorzystywanych przez działalność rolniczą (por. Wykres 2.2).

W strukturze tej przeważają zboża (77,5% całości upraw), głównie pszenżyto ozime (23,5%), jęczmień jary (14,1%) oraz pszenica ozima (13,4%).

Na terenie Gminy ważną rolę odgrywa również hodowla, przede wszystkim trzody chlewnej.

Główne walory gospodarcze Gminy to:

• relatywnie korzystne położenie (Konin-Poznań, bliskość autostrady)

• dostępność terenów inwestycyjnych

• wzrost liczby podmiotów gospodarczych

• duży udział dużych gospodarstw rolnych (pow. 15 ha)

• własność prywatna gospodarująca na ponad 90% powierzchni użytków rolnych

• zasoby wód podziemnych

• atrakcje kultury - grodziska, kościoły, pałace (Reymont), izby regionalne.

Pewne obszary wymagają uwagi władz gminnych i próby rozwiązania problemów. Główne problemy i słabości Gminy to:

• wzrost bezrobocia do poziomu powyżej średniej krajowej

• niska lesistość Gminy (7%)

• przeciętne warunki do produkcji rolniczej i niska jakość gleb

• brak zakładów przetwórstwa rolno-spożywczego

• mała liczba grup producenckich

• brak systemu ulg podatkowych

• niska zdolność retencyjna obszaru

• brak bazy noclegowej i słabo rozwinięta baza gastronomiczna.

2

Charakterystyka Miejscowości Borzykowo

Wieś zamieszkuje ok. 700 osób. Nazwa pochodzi od jednego z pierwszych właścicieli
o imieniu Borzyk. W 1272 roku Borzykowo stanowisko własność książęcą. W czasie zaborów była to wieś granicząca z zaborem rosyjskim, znajdowała się tu tzw. komora celna drugiej klasy. Przez tę komorę przewożono z Rosji do Niemiec głównie zboże, drewno, i bydło. We wsi znajdował się również Urząd Pocztowy tzw. 3 klasy. Informacje dziewiętnastowieczne podają, że głównym źródłem utrzymania mieszkańców było rolnictwo i przemyt towarów do zaboru rosyjskiego. W latach 70-tych XIX w. mieszkało 303 mieszkańców (21 ewangelików, 277 katolików, w tym 105 analfabetów), zamieszkujących 27 domostw. Znajduje się tu dwór z 1904 roku.

Na kongresie wiedeńskim w 1815 roku dokonano korekty granic rozbiorowych Polski, nazwany też IV rozbiorem Polski, w rezultacie czego w Borzykowie znalazł się pruski posterunek graniczny pomiędzy Królestwem Kongresowym w składzie Imperium Rosyjskim a Królestwem Prus (początkowo częściowo autonomiczne pruskie Wielkie Księstwo Poznańskie) w składzie Cesarstwa Niemieckiego. Pyzdry stały się najdalej na zachód wysuniętym miastem całego Imperium Rosyjskiego.

Granica ta podzieliła m.in. Wielkopolskę, co do dziś jest widoczne także w układzie pól, zlikwidowana została dopiero w 1918 roku po odzyskaniu przez Polskę niepodległości.

25 września 2004 roku otwarto tu zrekonstruowane przejście graniczne w Borzykowie. Odbywają się tu coroczne imprezy kulturalne. Rekonstrukcja przejścia granicznego
w Borzykowie, nastąpiła po 86 latach od jej zamknięcia. Projekt stał się możliwy do realizacji dzięki Fundacji Wspomagania Wsi, która ogłosiła konkurs: "Nasz sposób na biedę na wsi". Konkurs miał promować nietypowe inicjatywy przyczyniające się do rozwoju lokalnych środowisk.

Obecnie Borzykowo charakteryzuje się również tym, że w skali gminy Kołaczkowo działa tu największa liczba przedsiębiorstw co daje ok. 123 tys. zł corocznego podatku od nieruchomości. Podatek rolny natomiast oscyluje w granicach 30 tys. zł.

3

Zasoby Miejscowości Borzykowo

Kultura i oświata

• Filia Zespołu Szkolno Przedszkolnego w Kołaczkowie - obecnie uczęszcza tu 35 uczniów mieszkających w Borzykowie

• Biblioteka Publiczna

• Świetlica wiejska - każdego roku organizuje się w świetlicy wiele imprez w szczególności dla najmłodszych.

Sport i rekreacja

• LZS Borzykowo - piłka nożna, siatkówka, siatkówka plażowa, tenis stołowy, futsal,

• Stowarzyszenie Elitarny Klub Turystyczny „Dinozaury" - imprezy cykliczne: Wędrówka dla zdrówka, Nietypowy Rajd Samochodowy, Bieg o Złoty Kłosek, Dino Bal, Dzień Dziecka, Turniej siatkówki plażowej o puchar prezesa EKT Dinozaury, Otwarty Turniej Futsalu o Puchar Boryny i inne

• Boisko do piłki nożnej, boisko do siatkówki plażowej

Liczba mieszkańców

Ul. Budowlana	29
Ul. Kościelna	4
Ul. Leśna	44
Ul. Miłosławska	8
Ul. Piaskowa	45
Ul. Polna	34
Ul. Rzemieślnicza	30
Ul. Spokojna	32
Ul. Strażacka	18
Ul. Stolarska	15
Ul. Szkolna	25
Ul. Wrzesińska	434
RAZEM	718

4

Analiza SWOT¹

5

Planowane działania na rzecz odnowy
miejscowości w latach 2008 - 2018.

Odnowa wsi to proces kształtowania warunków życia na obszarach wiejskich, podejmowany przez władze gminy oraz lokalną społeczność. Celem tego procesu jest podnoszenie standardu życia oraz jego jakości przy zachowaniu tożsamości, kultury oraz walorów wsi. Odnowa powinna również dostosowywać sołectwo do wymogów współczesności, do pełnienia nowych funkcji zarówno wobec społeczności lokalnej
jak i całego społeczeństwa. Jest to również szansą rozwoju obszarów wiejskich w kierunku pożądanym przez jej mieszkańców, szansą zatrzymania na wsi przyszłych pokoleń oraz przyciągnięcia do niej nowych mieszkańców.

Słabo rozwinięta infrastruktura techniczna i społeczna wsi stanowi jedną z barier rozwoju obszarów wiejskich, zarówno pod względem społecznym, jak i gospodarczym. Wychodząc naprzeciw tym problemom są podejmowane działania, które mają na celu zminimalizowanie dysproporcji między wsią, a miastem. Istotny element działań w ramach Planu stanowi pobudzenie aktywności środowisk lokalnych oraz stymulowanie współpracy
na rzecz rozwoju i promocji wartości związanych z miejscową specyfiką społeczną
i kulturową.

Priorytetowym celem inwestycji jest poprawa warunków życia poprzez rozwój infrastruktury kulturalnej, sportowej i rekreacyjnej, poprawa zagospodarowania przestrzennego wsi oraz uatrakcyjnienie obszarów wiejskich, jako miejsca zamieszkania.

Planuje się realizację następujących zadań:

2008 r. - Budowa ulic: Rzemieślnicza, Spokojna, Kościelna, Leśna i Żywiecka - istniejące ulice mają nawierzchnie piaszczystą, budowa tych ulic przyczyni się również do zmniejszenia natężenia ruchu na ruchliwym skrzyżowaniu dróg wojewódzkich nr 441 i 442

• 500 tys. zł

• 2008 r. - Modernizacja oświetlenia ulicznego - pomimo usytuowania wsi wzdłuż drogi wojewódzkiej nr 442 nadal istnieją tzw. ciemne miejsca gdzie światło istniejących latarni nie dociera

  • 40 tys. zł

• 2009 r. - Zagospodarowanie terenu przed świetlicą wiejską w celu zwiększenia powierzchni parkingowej - Zadanie polegać ma na rozbudowie parkingu na miejscu przed świetlicą, ponieważ wielokrotnie podczas imprez okolicznościowych brakuje miejsca na auta gości.

  • 50 tys. zł

• 2010 r. - Renowacja nawierzchni płyty boiska sportowego wraz z budową trybuny i parkingu oraz szatni - zadanie renowacji płyty boiska oraz budowy trybuny znajduje swe uzasadnienie, ponieważ w Borzykowie znaczna część młodzieży czynnie uczestniczy w Letniej Lidze Szóstek, a także w licznych turniejach sportowych organizowanych w ciągu roku. Boisko sportowe jest miejscem treningów, spartakiad dla dzieci i młodzieży, zawodów. W chwili obecnej płyta boiska wykazuje znaczne ubytki, nie spełnia podstawowych wymogów do prawidłowego jej funkcjonowania.

  • 800 tys. zł

• 2009 r. - Modernizacja budynku, w którym znajdują się: biblioteka publiczna, świetlica wiejska oraz remiza OSP - Świetlica służy wszystkim mieszkańcom gminy Kołaczkowo. W ciągu roku organizuje się tutaj wiele imprez w szczególności dla dzieci. Niezbędny jest remont pokrycia dachowego, który służyć będzie całemu budynkowi.

  • 50 tys. zł

• 2011 r. - Budowa ulicy Stolarskiej - ulica ta prowadzi do osiedla działek budowlanych, które gmina zbyła w 2008 roku. Aby zapewnić mieszkańcom nowo powstającego osiedla dojazd należy nawierzchnię piaszczystą na ulicy Stolarskiej przebudować.

  • 350 tys. zł

• 2013 r. - Modernizacja budynku szkoły oraz zagospodarowanie terenu przylegającego do szkoły - inwestycja ta znacznie wpłynie na komfort życia na wsi. Do szkoły uczęszczają dzieci z Borzykowa. Modernizacja wpłynie na ich samopoczucie oraz zadowolenie z racji uczęszczania do nowo wyremontowanej szkoły. Wiele dotychczasowych inwestycji w szkole przeprowadzonych zostało przy dużym udziale społeczności lokalnej.

  • 150 tys. zł

• 2013 r. - Budowa placu zabaw - Jest to kolejna inwestycja, która ma na celu znaczną poprawę jakości życia dzieci na wsi. Istniejący plac zabaw nadaje się tylko do gruntownej przebudowy

  • 20 tys. zł

Realizacja zadań w ramach Planu Odnowy Miejscowości Borzykowo przyczyni
się do polepszenia wizerunku miejscowości, podniesienia jakości życia lokalnej społeczności, rozwoju społeczno - kulturowego oraz pobudzenia aktywności sportowo - rekreacyjnej.
Ma służyć głównie integracji społeczności lokalnej i wzrostowi lokalnego patriotyzmu, rozwojowi organizacji społecznych, jak również zmniejszeniu problemów w sferze patologii społecznych.

1 S (Strengths) - mocne strony: wszystko to co stanowi atut, przewagę, zaletę analizowanego obiektu,

W (Weaknesses) - słabe strony: wszystko to co stanowi słabość, barierę, wadę analizowanego obiektu,

O (Opportunities) - szanse: wszystko to co stwarza dla analizowanego obiektu szansę korzystnej zmiany,

T (Threats) - zagrożenia: wszystko to co stwarza dla analizowanego obiektu niebezpieczeństwo zmiany niekorzystnej.