UCHWAŁA NR XVI/99/2008

Rady Gminy w Kołaczkowie

z dnia 25 kwietnia 2008 roku

w sprawie: zatwierdzenia Planu Odnowy Miejscowości Gorazdowo

Na podstawie art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 roku, Nr 142, poz. 1591, z 2002 r., Nr 23, poz. 220, Nr 62, poz. 558, Nr 113, poz. 984, Nr 214, poz. 1806; z 2005 r. Dz. U. Nr 172, poz. 1441; z 2006 r. Dz. U. Nr 17, poz. 128, Nr 181, poz. 1337, z 2007 r. Nr 48, poz. 327, Nr 138, poz. 974, Nr 173, poz. 1218) Rada Gminy w Kołaczkowie uchwala, co następuje:

§ 1.

Przyjmuje się dokument „Plan odnowy miejscowości Gorazdowo" stanowiący załącznik
nr 1 do niniejszej uchwały.

§ 2.

Wykonanie uchwały powierza się Wójtowi Gminy Kołaczkowo.

§ 3.

Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.

Załącznik nr 1

Do Uchwały nr XVI/99/2008

Rady Gminy w Kołaczkowie

Z dnia 25 kwietnia 2008 r.

Plan Odnowy

Miejscowości

Gorazdowo

Spis treści

Wstęp 3

1. Charakterystyka Gminy Kołaczkowo 4

Charakterystyka miejscowości Gorazdowo 9

Zasoby miejscowości Gorazdowo 11

2. Analiza SWOT i wizja rozwoju sołectwa 12

3. Planowane działania na rzecz odnowy miejscowości
   w latach 2008 - 2018 14

Wstęp

Rozwój i odnowa obszarów wiejskich to jedno z najważniejszych wyzwań jakie stoi przed Polską w dobie wzmożonego procesu integracji narodów Europy. Zasadniczym celem jest zniwelowanie istniejących dysproporcji w poziomie rozwoju obszarów wiejskich
w stosunku do terenów zurbanizowanych lub objętych planem urbanizacji.

Dla prowadzenia działań zmierzających do poprawy przez Jednostki Samorządów Terytorialnych obecnej sytuacji na wsi niezbędny jest Plan Odnowy Miejscowości.

U źródeł koncepcji rozwoju i odnowy wsi oraz terenów wiejskich doszukać
się możemy potrzeby zróżnicowania działalności gospodarczej wśród mieszkańców wsi oraz kształtowanie jej w sposób zapewniający zachowanie walorów środowiskowych
i kulturowych, poprawy warunków życia poprzez rozwój infrastruktury oraz zapewnienia mieszkańcom i przedsiębiorcom dostępu do jak najszerszego wachlarza usług, a także rozwoju funkcji kulturowych i społecznych wsi.

Odnowa wsi, w przypadku sołectwa Gorazdowo będzie polegać w szczególności
na realizacji następujących działań:

• Adaptacja budynku starej kotłowni na świetlicę wiejską i remizę OSP

• Budowa parkingu na miejsce basenu

• Budowa placu zabaw

• Modernizacja obiektu sportowego

• Adaptacja budynku szkoły na mieszkania

• Przebudowa drogi dojazdowej do świetlicy wraz z budową parkingu przy świetlicy

Gmina Kołaczkowo stara się o dofinansowanie tych działań w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich.

Plan Odnowy Miejscowości Gorazdowo będzie załącznikiem do wniosku o wsparcie finansowe.

1

Charakterystyka Gminy Kołaczkowo

Gmina Kołaczkowo położona jest w centralnej części woj. wielkopolskiego, po prawej stronie Warty, w pow. wrzesińskim.

Od północy graniczy z gminą Września i Strzałkowo, od wschodu z gminą Lądek
i gminą Pyzdry, od południowego-wschodu i od południa z gminą Żerków oraz od zachodu
z gminą Miłosław.

Źródło: Dane Urzędu Gminy

Gmina usytuowana jest w środkowym biegu rzeki Warty na Pojezierzu Wielkopolskim, w obszarze Równiny Wrzesińskiej oraz Pradoliny Warszawsko-Berlińskiej. Fragment Pradoliny Warszawsko-Berlińskiej w obrębie Gminy stanowi korytarz ekologiczny Śremski Warty o znaczeniu krajowym nr 27.

Najwyżej położony punkt stanowi Oz Krzywogórski (107.72 m n.p.m.), natomiast najniżej leżący znajduje się w pradolinie Warszawsko-Berlińskiej nad Wartą (69,0 m n.p.m.). Obszar Gminy urozmaicają doliny cieków i rowów.

Pod względem rzeźby terenu obszar Gminy jest mało urozmaicony. Przeważający obszar Gminy stanowi wysoczyzna morenowa płaska, łagodnie opadająca ku południowi,
w kierunku rz. Warty i jej doliny. Wyraźne formy morfologiczne stanowią:

• dolina rzeki Wrześnicy ze zboczami o spadkach >10% we wschodniej części Gminy

• pradolina Warty z krawędziami wysokości 10-12 m

• ciąg pagórków ozowych w północnej części gminy, zwany „krzywogórskim".

Gminę Kołaczkowo cechuje deficyt wód powierzchniowych, co objawia się niską zdolnością retencyjną obszaru oraz niską zasobnością obszaru zlewni. Wody powierzchniowe zajmują zaledwie 115 ha powierzchni, co stanowi 1% powierzchni Gminy.

Gmina leży w środkowym biegu rzeki Warty. Zlewnie cząstkowe tej rzeki - górny odcinek Miłosławki oraz dolny odcinek Wrześnicy - tworzą układ hydrograficzny obszaru. Warta stanowi regulator stosunków wodnych południowej części Gminy, przy jednoczesnym oddziaływaniu czynników meteorologicznych. Wpływ rzeki uwidacznia się najbardziej
w jej bezpośrednim sąsiedztwie, na terasie zalewowej. Terasa charakteryzuje
się występowaniem starorzeczy wypełnionych wodą - „oczek wodnych". Starorzecza, zagłębienia erozyjne, pełnią funkcję lokalnych zbiorników retencyjnych. W środkowym biegu rzeki Warty najniższe stany wód mają miejsce we wrześniu, podczas gdy wezbrania występują w marcu.

Rzeki Wrześnica i Miłosławka należą do rzek o śnieżno-deszczowym reżimie zasilania,
z jednym maksimum (w okresie marca-kwietnia) oraz jednym minimum ( w sierpniu-wrześniu) w ciągu roku. Wezbrania roztopowe występują najczęściej w miesiącach lutym
i marcu. Latem mogą występować wezbrania wywołane wysokimi opadami atmosferycznymi. Stany niżówkowe w ciekach pojawiają się już w czerwcu.

W przebiegu stanów i przepływów rzek dominują stany niskie przy niedużym udziale stanów średnich i wysokich. Niska zdolność retencyjna obszaru wynika z budowy utworów przypowierzchniowych (przewaga glin zwałowych) oraz uwarunkowań klimatycznych związanych z niskimi wartościami opadów oraz wysokim parowaniem.

Bilans wodny poprawiają zbiorniki małej retencji wodnej, z których największy „Borkowo" znajduje się na prawym dopływie rzeki Wrześnicy - Kanale Kołaczkowskim. W zbiorniku tym o powierzchni 14,9 ha magazynowanych jest 240 tys. m³ wody, wykorzystywanej na potrzeby rolnictwa. Małe zbiorniki wiejskie o przeznaczeniu przeciwpożarowym znajdują się w Kołaczkowie (2 zbiorniki o pow. 245 m²), Gałęzewicach (100 m²), Gorazdowie (60 m²). Ponadto na terenie Gminy znajduje się kilka mniejszych stawów rybnych: w Bieganowie, Krzywej Górze, Grabowie Królewskim, Spławiu, Wszemborzu, Budziłowie, Borzykowie i Sokolnikach.

Gmina Kołaczkowo charakteryzuje się występowaniem średnio urodzajnych gleb,
ze wskaźnikiem waloryzacji rolniczej przestrzeni produkcyjnej (66,3 pkt), przekraczającym nieznacznie średnią krajową (65,3 pkt).

Szata roślinna Gminy jest skromna. Lasy mieszane i liściaste zajmują zaledwie
7% powierzchni Gminy, przy średniej lesistości kraju 29,2% Zasoby leśne skoncentrowane
są w okolicach Gorazdowa - Sokolnik. Mniejsze kompleksy leśne znajdują się w rejonie Krzywej Góry oraz w Pradolinie Warciańsko - Obrzańskiej. Dominującym typem lasu jest bór mieszany z świeży z monokulturami sosnowymi. W mniejszym stopniu występuje las mieszany, w którym przeważa dąb z domieszką brzozy oraz sosny. Obszary wilgotne zajmuje typ siedliskowy boru mieszanego wilgotnego. Dolina środkowej Warty z obszarem pradoliny znajduje się w strefie krajobrazu łęgów wierzbowo-topolowych.

Elementem zasługującym na uwagę są bogate zadrzewienia śródpolne. Większość
z nich porasta tereny nieatrakcyjne rolniczo, w bezpośrednim otoczeniu wyrobisk, oczek wodnych, wyniesień terenu.

Szatę roślinną wzbogacają parki dworskie i zieleń cmentarzy. Parki charakteryzują
się dużymi walorami estetyczno-krajobrazowymi, 8 z nich posiada dokumentację ewidencyjną, 6 wpis do rejestru zabytków i objętych jest ochroną Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. W parku w Kołaczkowie znaleźć można 2 pojedyncze okazy tulipanowców amerykańskich wpisanych do rejestru Wojewódzkiego Konserwatora Przyrody.

. Wykaz parków Gminy Kołaczkowo

Źródło: Dane Urzędu Gminy

Gmina posiada dwa udokumentowane złoża kruszywa naturalnego - Spławie i Spławie II oraz jedno surowców ilastych Grabowo-Kołaczkowo, jak również rozpoznane wstępnie złoża torfu o zasobach szacunkowych. Zasoby złóż kruszywa są obecnie eksploatowane, złoża surowców ilastych mogą służyć do produkcji lekkich kruszyw ceramicznych.

Tereny, posiadające walory przyrodniczo-rekreacyjne, znajdują się w otoczeniu zbiornika Borkowo, który uprzednio winien zostać przystosowany do pełnienia funkcji rekreacyjnej. Możliwa jest na tym obszarze zabudowa letniskowa.

Możliwe jest również rozwijanie agroturystyki na terenach wsi Krzywa Góra
i Spławie, posiadających predyspozycje do pełnienia funkcji rekreacyjnej.

W sumie na terenie Gminy znajduje się 695 indywidualnych gospodarstw rolnych, które gospodarują na areale 8.972 ha, czyli na ponad 90% wszystkich użytków rolnych w Gminie. W strukturze gospodarstw rolnych zwraca uwagę wysoki udział gospodarstw o powierzchni powyżej 15 ha. Na ogólną liczbę 695 gospodarstw aż 216 ma powierzchnię przekraczającą 15 ha, obejmując blisko 70% powierzchni użytków rolnych. Gospodarstw o areale 10-15 ha jest 116 i obejmują one ponad 16% powierzchni użytków rolnych Gminy. Gospodarstw małych,
o areale 1-2 ha jest 149 (21,4% ogółu), ale gospodarzą zaledwie na 130 ha, stanowiących 1,4% uprawianych użytków rolnych. Należy przypuszczać, że praca w rolnictwie nie jest głównym źródłem utrzymania dla właścicieli tych gospodarstw.

Grunty orne zajmują zdecydowaną większość (ponad 93% powierzchni) terenów wykorzystywanych przez działalność rolniczą (por. Wykres 2.2).

W strukturze tej przeważają zboża (77,5% całości upraw), głównie pszenżyto ozime (23,5%), jęczmień jary (14,1%) oraz pszenica ozima (13,4%).

Na terenie Gminy ważną rolę odgrywa również hodowla, przede wszystkim trzody chlewnej.

Główne walory gospodarcze Gminy to:

• relatywnie korzystne położenie (Konin-Poznań, bliskość autostrady)

• dostępność terenów inwestycyjnych

• wzrost liczby podmiotów gospodarczych

• duży udział dużych gospodarstw rolnych (pow. 15 ha)

• własność prywatna gospodarująca na ponad 90% powierzchni użytków rolnych

• zasoby wód podziemnych

• atrakcje kultury - grodziska, kościoły, pałace (Reymont), izby regionalne.

Pewne obszary wymagają uwagi władz gminnych i próby rozwiązania problemów. Główne problemy i słabości Gminy to:

• wzrost bezrobocia do poziomu powyżej średniej krajowej

• niska lesistość Gminy (7%)

• przeciętne warunki do produkcji rolniczej i niska jakość gleb

• brak zakładów przetwórstwa rolno-spożywczego

• mała liczba grup producenckich

• brak systemu ulg podatkowych

• niska zdolność retencyjna obszaru

• brak bazy noclegowej i słabo rozwinięta baza gastronomiczna.

2

Charakterystyka Miejscowości Gorazdowo

Wzmiankowana w 1387 r. Pierwszymi właścicielami byli Zarębowie i Łodzie
m. in. Andrzej z Gorazdowa, herbu Zaręba i Mikołaj syn Wiesława z Gorazdowa, herbu Łodzia. W XIV w. został tu zbudowany i uposażony drewniany kościół, który w 1882 roku spłonął i nigdy nie został odbudowany. W czasie zaborów wieś znajdowała się na granicy
z zaborem rosyjskim. W II połowie XIX w. mieszkało tu w części chłopskiej 168 osób
/ 6 ewangelików i 162 katolików, w tym 39 analfabetów/ w 22 domostwach, a w części folwarcznej 275 osób / 9 ewangelików i 266 katolików, w tym 59 analfabetów/
w 14 domostwach. Gorazdowo było wówczas własnością Stanisława Żychlińskiego, który nabył ten majątek od rodziny Rekowskich.

Obecnie wieś zamieszkuje 471 osób, 239 kobiet oraz 232 mężczyzn. W dużej liczbie mieszkańcy to w większości byli pracownicy PGR oraz ich rodziny. We wsi Gorazdowo ludziom utrzymanie daje praca w gospodarstwie rolnym po byłym PGR oraz praca w mieście. Społeczność Gorazdowa starzeje się, bo młodzi ludzie szukając swojej szansy w mieście lub za granicami kraju wyprowadzają się. Wiele osób żyje na poziomie minimum socjalnego utrzymując przy tym rodziny. Z pomocy Ośrodka Pomocy Społecznej korzysta co najmniej
co czwarty mieszkaniec wsi.

Wieś od strony wschodniej osłania duży obszar leśny, w którym nie brakuje zwierzyny takiej jak: daniele, dziki, jelenie, muflony, a także do niedawna koniki polskie. Ponadto swoje siedliska na tym terenie mają liczne gatunki ptactwa. Gorazdowo ze swojej zachodniej oraz południowej strony wita gości pięknymi alejami lipowymi.

Młodym ludziom wieś oferuje centralnie usytuowany kompleks boisk: boisko do piłki nożnej 110mX54m, boisko do piłki nożnej 60mX28m, boisko do tenisa ziemnego, boisko
do siatkówki. Jednakże należy wspomnieć, iż wszystkie w/w elementy infrastruktury wymagają modernizacji.

Do ciekawostek należy zaliczyć liczne opowieści o parku, który otacza dwór. Podobno w centrum parku, gdzie znajduje się sztucznie usypana górka, jest zakopany skarb
z posiadłości Żychlińskich. Starsi mieszkańcy opowiadają też o tunelu łączącym dwór i jego piwnice z figurką Matki Boskiej stojącą na północ od dworu. W parku znajduję się także zaniedbane groby tuż przy miejscu, gdzie kiedyś był kościół.

Zabytki wsi Gorazdowo:

• Dwór z 1 poł. XIX w., własność ANR OT w Poznaniu - budynek w stanie dostatecznym, jednak wymaga przeprowadzenia podstawowych prac zabezpieczających oraz bieżącej konserwacji. Konieczna jest naprawa rynien,
  rur spustowych i opierzeń, uszczelnienie pokrycia dachowego, przegląd więźby, konserwacja stolarki okiennej i drzwiowej. Niedopuszczalne jest malowanie części parteru w kolorze odmiennym od pozostałej partii elewacji, bez porozumienia
  ze służbami konserwatorskimi (dzierżawca pomalował fragment elewacji frontowej w kolorze niebieskim!). Część pomieszczeń parteru nie użytkowana. Park pielęgnowany jedynie w minimalnym stopniu. Układ kompozycyjny wyraźny, wymaga jednak znacznych prac pielęgnacyjnych i rewaloryzacyjnych
  w celu przywrócenia dawnego wyglądu.

• Oficyna - stajnia - budynek nie użytkowany, zdewastowany, w złym stanie technicznym, konieczne podjęcie pilnych prac zabezpieczających i remontowych

3

Zasoby Miejscowości Gorazdowo

Sport i rekreacja

• LZS Gorazdowo - piłka nożna, siatkówka, siatkówka plażowa, tenis stołowy, futsal

• Boiska sportowe

Liczba mieszkańców

Wieś zamieszkuje 471 mieszkańców.

Kobiety - 239 Mężczyźni - 232

Dzieci w wieku szkolnym

Klasa „0"	6 uczniów	Klasa 5	4 uczniów
Klasa 1	9 uczniów	Klasa 6	5 uczniów
Klasa 2	8 uczniów	Klasa 1 gimnazjum	3 uczniów
Klasa 3	8 uczniów	Klasa 2 gimnazjum	10 uczniów
Klasa 4	3 uczniów	Klasa 3 gimnazjum	8 uczniów

4

Analiza SWOT¹

5

Planowane działania na rzecz odnowy
miejscowości w latach 2008 - 2018

Przy ustalaniu kolejności planowanych działań przeprowadzono konsultacje
z mieszkańcami (zebranie wiejskie - 25.02.2008 r.). Mieszkańcy przyjęli za priorytetowe inwestycje związane z poprawą infrastruktury publicznej oraz te, dla których beneficjentami są najmłodsi mieszkańcy terenu objętego Planem Odnowy Miejscowości. Zważając na potrzeby mieszkańców oraz na zgodność działań z priorytetami Planu Rozwoju Lokalnego Gminy Kołaczkowo przyjęto następującą kolejność:

• 2008 r. - Adaptacja budynku starej kotłowni na świetlicę wiejską i strażnicę OSP - kotłownia znajduje się w centrum wsi. Budynek niszczeje, już od kilku
  lat nieużytkowany. Na wsi brakuje miejsca, gdzie wszyscy mieszkańcy mogliby
  się spotkać. Do tej pory jakiekolwiek spotkania organizujemy w budynku, gdzie kiedyś znajdowała się szkoła. Jest on jednak oddalony od centrum wsi,
  a pomieszczenia w tym budynku nie pomieszczą mieszkańców uczestniczących
  w spotkaniach.

  • 300 tys. zł

• 2009 r. - 2018 r. - Modernizacja obiektu sportowego - Wszystkie elementy infrastruktury sportowej wymagają corocznego wkładu pracy. Modernizacja płyty boiska pozwoli na lepsze odprowadzenie wody. Zaniedbana płyta boiska do gry w tenisa ziemnego powinna zostać wyremontowana. Należy też poprawić stan boiska do piłki siatkowej oraz boiska do piłki nożnej o wymiarach 56mX25m.

  • 25 tys. zł

• 2009 r. - Budowa parkingu na miejsce basenu - w centrum wsi brakuje parkingu, na którym podczas zwodów sportowych przeprowadzanych na pobliskim boisku, byłoby można bezpiecznie pozostawić samochód. Zmniejszyłoby to prawdopodobieństwo kolizji na drodze powiatowej nr 516 położonej wzdłuż bocznej linii boiska. Ponadto parking przyczyni się do poprawy estetyki centrum wsi.

  • 50 tys. zł

• 2010 r. - Budowa placu zabaw - przy planowaniu przestrzeni na wsi nie należy zapominać o najmłodszych. Plac zabaw dałby dzieciom odskocznię od codziennych monotonnych rozrywek. Przewiduje się utworzenie takiego miejsca przy obiektach sportowych, gdzie zarówno dzieci jak i rodzice będą mogli aktywnie spędzić popołudnie.

  • 20 tys. zł

• 2012 r. - Przebudowa drogi dojazdowej do świetlicy wraz z budową parkingu przy świetlicy - parking przy świetlicy wiejskiej zwiększyłby atrakcyjność tego miejsca oraz umożliwiłby ustalenie pewnego ładu podczas wszystkich imprez organizowanych w świetlicy. Jednocześnie przebudowa drogi dojazdowej do świetlicy wraz z budową parkingu przy świetlicy uzasadnione są bliskością strażnicy OSP. Samochody pozostawione bez ładu mogą utrudniać przejazd samochodu strażackiego, a nawet uniemożliwić go całkowicie.

  • 150 tys. zł

• 2009 r. - Adaptacja budynku szkoły na mieszkania - w szkole znajdują się pomieszczenia, które można zagospodarować na mieszkania. Będzie to możliwe dopiero po utworzeniu świetlicy wiejskiej na miejsce starej kotłowni, ponieważ największe pomieszczenie w szkole służy mieszkańcom za salę spotkań i jest to jedyne takie miejsce w Gorazdowie. Zadanie to jest zamieszczone w Planie Rozwoju Lokalnego Gminy Kołaczkowo.

  • 120 tys. zł

1 S (Strengths) - mocne strony: wszystko to co stanowi atut, przewagę, zaletę analizowanego obiektu,

W (Weaknesses) - słabe strony: wszystko to co stanowi słabość, barierę, wadę analizowanego obiektu,

O (Opportunities) - szanse: wszystko to co stwarza dla analizowanego obiektu szansę korzystnej zmiany,

T (Threats) - zagrożenia: wszystko to co stwarza dla analizowanego obiektu niebezpieczeństwo zmiany niekorzystnej.